Jeżeli interesuje Cię biofilia, kluczowe jest przede wszystkim poznanie dokładnej definicji tego terminu. Termin „biofilia” został wprowadzony w 1973 roku przez psychoanalityka Ericha Fromma, jako definicja miłości do życia i jego wszelkich manifestacji. Koncepcję rozwinął i rozpowszechnił amerykański biolog Edward O. Wilson w swojej książce „Biophilia” z 1984 roku, definiując biofilię jako wrodzony związek człowieka z przyrodą i jego naturalną tendencję do otaczania się różnymi formami życia. Termin stał się podstawą idei zielonych miast, mającej na celu wzbogacenie miejskiej przestrzeni o obfitą roślinność. Nadrzędnym celem idei jest zapewnienie mieszkańcom lepszej jakości życia i szczęścia poprzez zaspokojenie ich podstawowej potrzeby kontaktu z naturą. Obecnie dysponujemy szeregiem badań naukowych jednoznacznie dowodzących, jak wiele korzyści może przynieść ludziom przebywanie w otoczeniu roślin (książka Ch. Montgomery’ego “Miasto szczęśliwe”).
Trend powrotu do natury zdecydowanie wpłynął na nowoczesne koncepcje urbanistyczne i architekturę. W wielu miastach na całym świecie powstają innowacyjne budynki, które są wypełnione światłem i zielenią. Kaskady roślin wypełniają wnętrza, pokrywają fasady i wzbogacają przestrzeń między blokami mieszkalnymi i biurowymi, tworząc przyjazne środowisko do życia. Projekty te, odzwierciedlające pierwotne ludzkie potrzeby, przyczyniają się do wzrostu poczucia szczęścia i bezpieczeństwa. Dlatego też nie dziwi obecność biofilii we współczesnej urbanistyce. Biofilia w architekturze jest zatem trendem, którego popularność niezaprzeczalnie rośnie.
Trend ten jest widoczny nie tylko na zewnątrz, ale także wewnątrz budynków. Biofilia w designie wnętrz objawia się poprzez stosowanie naturalnych materiałów i obfitość roślin, które są kluczowymi elementami tego nurtu. Zgodnie z definicją Wilsona, natura wpleciona w miejską tkankę powinna angażować wszystkie zmysły i cechować się elementami zmienności, obecnością wody, biomorficznymi formami oraz dynamicznym, rozproszonym oświetleniem imitującym naturalne światło słoneczne przesączające się przez drzewa.
Jeżeli interesuje Cię biofilia, warto zapoznać się z najbardziej znanymi projektami, które obecnie przytaczane są jako dobre przykłady definiowania tego zagadnienia w zakresie edukacji architektonicznej:
1. Bosco Verticale — Mediolan, Włochy,
2. One Central Park — Sydney, Australia,
3. Eden — Singapur.
Projekt Bosco Verticale, czyli „pionowy las”, to innowacyjne podejście do mieszkalnictwa miejskiego. Dwa wieżowce obsadzone drzewami i krzewami nie tylko redukują zanieczyszczenie powietrza, ale także wprowadzają naturalny element do serca miasta. Zaprojektowane przez Stefano Boeri budynki są żywym przykładem, jak można maksymalnie wykorzystać ograniczoną przestrzeń miejską w celu poprawy lokalnej bioróżnorodności, a w efekcie stworzenia atrakcyjnej inwestycji dla przyszłych mieszkańców.
Apartamentowiec One Central Park w Sydney również przyciąga uwagę swoją biofiliczną konstrukcją. Pionowe ogrody, które pokrywają fasady budynku, to dzieło Jeana Nouvela. Te zielone elewacje nie tylko estetyzują budynek, ale również przyczyniają się do poprawy parametrów technicznych konstrukcji takich, jak izolacja termiczna i akustyczna. Dodatkowo, odpowiedni dobór gatunkowy wpływa na poprawę jakości powietrza w otoczeniu.
Projekt Eden w Singapurze, zaprojektowany przez Thomasa Heatherwicka, to przykład, jak można w architekturze miejskiej stosować inspirowane naturą formy. Charakterystyczne balkony w kształcie płatków kwiatów, z których spływa bujna roślinność, są nie tylko estetycznym dodatkiem, ale również elementem, który wspiera naturalne chłodzenie budynku. Projekt ten jest odbiciem dążenia do stworzenia przestrzeni mieszkalnej, która jest jednocześnie ekologiczna i bliska naturze.
Ty również możesz wprowadzić biofilię do swojego życia. Zwłaszcza ze wsparciem specjalistów, którzy od wielu lat zajmują się tym zagadnieniem. W jaki sposób to osiągnąć? Możesz między innymi wybrać odpowiednią lokalizację, która naturalnie wspiera integrację z naturą — na przykład blisko parków, lasów lub cieków wodnych. Możesz również, projektując układ budynku lub zespołu zabudowy, zmaksymalizować dostęp do światła naturalnego, bądź też zaplanować przestrzeń tak, aby umożliwić łatwy dostęp do terenów zielonych na zewnątrz.
Specjaliści z JWA mogą towarzyszyć Ci na każdym kroku — także przy aranżacji wnętrz. Zastosowanie funkcjonalnych oraz nowoczesnych rozwiązań pozwala podnieść wartość rynkową oraz inwestycyjną nieruchomości. Wielu inwestorów decyduje się również na zakup okazałych roślin zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Dlaczego warto w ten sposób myśleć o projektowaniu przestrzeni?
Biofilia w architekturze, czyli integracja naturalnych elementów i procesów w środowisku ma wiele pozytywnych skutków, w tym redukcję śladu węglowego (przeczytaj, co to jest ślad węglowy). Na skutek mniejszego zużycia energii poprzez dostęp do naturalnego światła, a także poprzez poprawę jakości powietrza, nie ma konieczności wykorzystywania urządzeń, które wpływają na ślad węglowy. Zredukujesz więc jednocześnie koszta użytkowania obiektu i zadbasz o środowisko naturalne.
Ponadto, zielone przestrzenie, takie jak parki, ogrody na dachach i zielone ściany, mogą pomóc w obniżaniu lokalnej temperatury w miejskich obszarach. Jest to odpowiedź na tzw. efekt wyspy ciepła, który powoduje, że miejskie obszary są cieplejsze niż ich wiejskie odpowiedniki. Poprzez obniżenie temperatury, zmniejsza się potrzeba korzystania z systemów klimatyzacji, co również wpływa na redukcję emisji dwutlenku węgla. Z tematyką biofilii oraz ochrony środowiska naturalnego mocno związane jest opracowanie strategii ESG.
